ابزار هدایت به بالای صفحه

تختي اسطوره كشتي پهلواني برخاسته از ميان مردم ترك استان همدان

مردم تُرك استان همدان در طول تاريخ تا به امروزبزرگان بسياري را در عرصه علوم و معارف و فرهنگ و هنر و سينما و ورزش و .... به جامعه بشري تقديم كرده اند كه هر يك از ايشان در حوزه خود از نوابغ به شمار مي روند. به عنوان مثال نابغه تاريخ سينماي ايران يعني پرويز پرستوئي اهل روستاي "چارلي" از توابع شهرستان كبودر اهنگ مي باشد كه بارها با افتخار به ترك بودن خود و روستاي محل تولدش اشاره كرده است. " تختي " بزرگمرد دنياي كشتي نيز شخصيت ديگري است كه از ميان ترك هاي استان همدان برخاست و در قلبها جاودانه شد. امري كه بسياري از ما تاكنون اطلاعي از آن نداشتيم. اجداد تختي از ترك هاي همدان بودند و تختي نيز به زبان تركي كاملاً مسلط بودند.

غلامرضا تختي از كودكي به ورزش علاقة زيادي داشت. او هرگز به فكر قهرمان شدن نبود، بلكه ورزش را فقط براي سلامتي و تندرستي مي خواست. خود بارها گفته بود: فكر اينكه روزي قهرمان كشور يا قهرمان جهان شوم، خجالتم مي داد.

اجداد تختي از ترك‌هاي همدان بودند و تختي نيز به زبان تركي كاملاً مسلط بود."نرگس تختي خواهر بزرگ غلامرضا تختي مي‌گويد: پدر بزرگم (حاج قلي) اهل همدان بود". در كتاب "زندگي و مرگ جهان پهلوان تختي در آينه اسناد" نيز، اجداد تختي همداني قيد شده است.

غلامرضا تختي بعد از اينكه در المپيك 1956 ملبورن (استراليا) موفق به كسب مدال طلاي المپيك گرديد، مجله كيهان ورزشي مصاحبه اي با وي انجام داد كه در 3 شماره چاپ شد. در آنجا از تختي پرسيده مي‌شود: جناب تختي با حريفان خود چطور صحبت مي‌كرديد؟ تختي پاسخ مي‌دهد با حريف ترك [تركيه‌اي] به زبان تركي صحبت مي‌كردم.

كاشف و مشوق تختي در كشتي، فردي تركيه اي بنام صاييم بيگ آريكان بود. اين تركيه اي بود كه هم تختي را با ورزش كشتي آشنا ساخت و هم او بود كه تربيت تختي را در كشتي به عهده گرفت. تُرك بودن آن دو ، علاقة پدر و فرزندي در بين آنها ايجاد كرد. تختي صاييم بيگ را پدر معنوي خود مي دانست و به او احترام فوق العاده مي گذاشت. صاييم بيگ آريكان اولين سر مربي كشتي آزاد ايران، از سال 1948 المپيك لندن تا سال 1952 هلسينكي، كه اهل تركيه بود، ماجراي كشف تختي را چنين بيان مي كند:

"يك روز براي گردش و خريد به بازار رفته بودم، ديدم عدّه اي از جوانان با هالتري كه خود ساخته بودند، وزنه برداري مي كردند. تختي هم در ميان آنها بود، با يك نگاه به او، تحت تأثير هنر نمايي‌اش قرار گرفتم و از آوي خواستم تا به دارالفنون بيايد و كشتي را دنبال كند، تختي دعوت مرا پذيرفت و به تمرين كشتي در سالن دبيرستان دارالفنون پرداخت".

 

ظهور غلامرضا تختي از پيكارهاي كشتي ارتش هاي جهان در سال 1329 (1950 ميلادي) آغاز شد و در روز 23 ارديبهشت 1330 در سن 21 سالگي، براي اولين بار به عضويت تيم ملي كشتي آزاد ايران در آمد و در اولين حضور برون مرزي خود، كه مربوط به مسابقات كشتي آزاد قهرماني 1951 جهاني هلسينكي (فنلاند) بود، در وزن 79 كيلوگرم به مدال نقرة جهان دست يافت. تختي از نادر كشتي گيراني است كه فاصلة ورودش به ميادين ورزشي و دريافت مدال جهاني، فقط يكسال و اندي طول كشيد. وي درمسابقات جهاني هلسينكي، جوان ترين عضو تيم ملي كشتي آزاد ايران بود كه پس از كشتي گير تركيه به نام حيدر ظفر به مقام دوم جهان نايل آمد.

تختي هميشه آمادة خدمت به مردم بود و اغلب روزها به دنبال كار مردم به ادارات و مؤسسات مي رفت.

براستي كدامين انسان مي تواند همچون تختي باشد و با همة مردم از فقير تا غني و از كوچك تا بزرگ، مهربان و بزرگوار باشد.

شهريارشيرين سخن نيزبااشاره به كشته شدن تختي توسط رژيم جلادپهلوي به صراحت مي سرايد:

بيز بيردريا قان وئر ميشيـك

زندانلاردا جان وئرميشيك

قيرخ نسلي قربان وئرميشيك

شريعتي تـك انـسانـلار،

تختي كيمي پهلوانلار

تختي از نادر كشتي گيراني است كه فاصله ورودش به ميادين ورزشي و دريافت مدال جهاني، فقط يكسال و اندي طول كشيد. وي درمسابقات جهاني هلسينكي، جوان ترين عضو تيم ملي كشتي آزاد ايران بود كه پس از كشتي گير تركيه به نام حيدر ظفر به مقام دوم جهان نايل آمد.

غلامرضا تختي كه از سال 1330 (1951 ميلادي) به عضويت تيم ملي كشتي آزاد ايران در آمد، تا سال 1345 (1966 ميلادي) به مدت حدود 15 سال عضو تيم ملي كشتي آزاد ايران بود، كه حاصل آن كسب 7 مدال مختلف از مسابقات كشتي آزاد جهان و المپيك مي باشد، كه به قرار ذيل است.

1-سال 1951 مسابقات كشتي آزاد قهرماني جهان هلسينكي (فنلاند) مدال نقره در وزن 79 كيلوگرم.
2-سال 1952 بازي‌هاي المپيك قهرماني كشتي آزاد هلسينكي (فنلاند) مدال نقره در وزن 79 كيلوگرم.
3-سال 1956 بازي‌هاي المپيك قهرماني كشتي آزاد ملبورن (استراليا) مدال طلا در وزن 87 كيلوگرم.
4-سال 1959 مسابقات كشتي آزاد قهرماني جهان تهران (ايران) مدال طلا در وزن 87 كيلوگرم.
5-سال 1960 بازي‌هاي المپيك قهرماني كشتي آزاد روم (ايتاليا) مدال نقره در وزن 87 كيلوگرم.
6-سال 1961 مسابقات كشتي آزاد قهرماني جهان يوكوهاما (ژاپن) مدال طلا در وزن 87 كيلوگرم.
7-سال 1962 مسابقات كشتي آزاد قهرماني جهان توليدو (آمريكا) مدال نقره در وزن 97 كيلوگرم

پس از سپري شدن 39 سال از آخرين حضور غلامرضا تختي در مسابقات كشتي آزاد جهان، وي در كارنامه‌اش با هفت مدال، از نظر تعداد مدال، در ايران همچنان ركورد دار است.


منابع:
1-سايت خبرگزاري برنا
2-سايت : شهريار