بئلاقا گؤره


وئبلاقيميزين آدرئسلاري:

1-tehranturkdi.arzublog.com

2-tturk.dde.ir

وئبلاقین مودیری : ادمين
یارپاق لار
سایغاج
  • بوتون گؤروش لر :
  • بو گونون گؤروشو :
  • دونه نین گؤروشو :
  • بو آیین گؤروشو :
  • ایندی بئلاق دا :
  • باخیش لار :
  • یازی لار :
  • سون گؤروش :
  • یئنیله مه چاغی :
تئهران تورك دير
اؤز بئلاقينيزا خوش گلدينيز | Öz belaqiniza xoş gəlidiniz
آنا یارپاق             مودیریلا ایرتیباط           ایمئیل               RSS                  ATOM
سه شنبه 12 شهریور 1392 :: یازار: ادمين

توركجه ده gin اكي

(پسوند گين در زبان تركي)

-qın ; -qun / -gin ; -gün( -kin ; -kün)

پسوند واژه ساز(صفت ساز) «گين/ گون/غين/غون»

اشاره : اين پسوند از واژه سازهاي كاربردي و بسيار فعال تركي مي باشد. اين پسوند از بن فعل يعني امر مفرد صفت مي سازد. امروزه اهل زبان متاسفانه از اين واژه ساز كمتر بهره مي برند. و علت آن عدم شناخت كافي عوام و خواص از قدرت واژه سازي زبان تركي است. ما با استفاده از آن مي توانيم علاوه بر حفظ كلمات قديمي،براي كلمات و اصطلاحات نوين معادل تركي بسازيم؛ مثلا:

- سول+ غون= سولغون

- يور + غون= يورغون

- داس + غين= داشغين

- دول+ غون = دولغون

- دوش + گون = دوشگون

- بيل + گين = بيلگين(دانا)


صيفته اوخشار آدلار دوزلدير :

يانقين : 1- ضرره يول آچانبؤيوك اوت، اوت (فا: حريق) 2- جوشقون، دوشگون، عشق وورقونو 3-قيزيشما، خسته‏ليك قيزقين‏ليغي 4- عطش، محتاج به آب

چاپقين çapqın : شورگؤز، هايلاز (فا: چشم‌چران) 2- يول‌كسن، چاپوولچو، قولدور (چپاول، غارت، يغما، راهزني مسلحانه، باد شديد همراه با برف و مه، اسب تيزرو)

باتقين batqın :

1- سينقين، آدي باتميش، چؤكموش (فا: مفقود) 2- باتميش، چوخورا توشموش (فا: فرورفته) (گود افتاده، طلب بلاوصول، صداي گرفته، گم شده، فرورفته )

ويرقين vırqın (وورقون) : سئودالي، ويريلميش، عاشق

دالقين dalqın :

1- چوخ فيكير‏لي حالدا، اؤزونو بيلمه‌ين، بايقين (فا: متفكر، غرق در انديشه، در فكر فرورفته، حواس‌پرت ) 2- باتيلميش، سويا باتان شئي و كيمسه (فا: غوطه‌ور)

قاچقين qaçqın : قاچاق، بير يئردن قاچاق دوشن  «‏مكتب قاچقيني»

(فرّار، متواري، فراري، گريزان)

داشقين daşqın : داشميش دورومدا اولان، طغيان ائتميش، جوشقون، (فا: لبريز، متلاطم، سرريز)

يايقين yayqın : بير چوخ يئرده گؤروكن، چوخ كيمسه‌لرجه دويولموش اؤگرنيلميش، سينيري گئنيشلشميش (فا: رايج، متداول، شايع، گسترده)

چاشقين çaşqın (شاشقين) : دوشونجه‏لري داغيلميش، قاريشميش، شاشيرميش، آغليني ايتيرميش، سر‌سمه  چاش باش(فا: حيرت زده، مضطرب، حيرت‌زده، سرگردان، متعجب، گيج، حواس‌پرت)

ساتقين satqın : اؤزونو و اينانجي‏ني ساتان، آلچاق و شرف‏سيزكيمسه (فا: خود فروش، خائن، پست، مزدور)

ياتقين yatqın : ياتيملي، اويقون (داراي شرايط مناسب براي كاري،گودافتاده، طلب بلاوصول، صداي گرفته، مفقود، گم‌شده، فروريخته)

جايقين cayqın : ايشيندندؤنن، جاييلميش (فا: منحرف)

سايقين sayqın :  محترم، مكرم، معزز، ممتاز، گرامي، محترم و هوشيار، شمرده شده.

توتقون tutqun : اسير و گرفتار؛ مكدر، پكر، مغموم، پريشان؛ (رنگ) مات، دلگير، خفه، تيرگي هوا؛ نامشخص، مبهم

سولقون solqun : سولموش، سولوق، اؤلگون

(پژمرده، رنگ پريده، افسرده، پريشان، بي رنگ ورو، بي طراوت)

دولقون dolqun :

1- دولو 2- كؤك و پوتا 3-اؤفكه‌لي، حيصلي، قيزقين، سؤزله دولدورولموش

دولقون گؤزلر:

1- غني، سرشار، همه‌جانبه، پر محتوي، بامعلومات، پرپشت 2- بلوغ، كمال3- چاق گوشتالو 4- پر بادكرده 5- متاثر، گرفته، قهرآلود، اشك آلود

اوچقون uçqun: اوتدان آتيلان قيويلجيم، قايا و داغلاردان آيريليپ دوشن قار، داش و قايا يا تورپاق كوماسي

1- پريده، رنگ پريده، رنگ باخته 2- آنچه در اثر ريزش كوه يا ساختمان يا غيره ريخته شود، آوار، خرابه، ويرانه، به هم ريخته، شراره آتش، شتابنده، سرشانه اسب

دويقون doyqun: وارلي، آج اولمايان، مستثني، اشباع، سير، مشبع، جوان،

پوزقون pozqun : 

1-پوزولموش، سيلينميش 2- اخلاق سيز ، پوزولموش حالدا اولان، آشفته، پريشان حال، به هم ريخته، 2- مختل، خراب، نابسامان

ايتگين itgin : ايتميش، يوخا چيخان، مفقود، غايب، مفقود الاثر

بيتگين bitgin :  كامل، بالغ، پخته، رسيده، سنجيده، خسته،كوفته،  فرسوده، قطعي

سرگين sərgin : سريلميش اولان، ياتان، يئره سر‏له‏نن (فا: پهن شده)

كسگين kəsgin : 

1- جدي، قطعي، قاطع 2- ايتي، كسيجي

بيلگين bilgin :

1- بيليجي، عاليم، دانشمند، دانا 2- آشكار،روشن، واضح

دوشگون düşgün : 

1-سيخينتيلي، اوزونتولو 2- باغيل، مراقلي، ويرقين 3- اسكي دگريني ايتيرمه، ياشلي‌ليق يا خسته‌ليك سببييله چاليشما گوجونو ايتيرميش،

1- فاسد ، پست، رذل 2- زبون، ذليل، از پا افتاده، زمين گير، جدا افتاده، پاي بند 3- ضعيف،لاغر ، نحيف، فرتوت،4- افسرده، سست، درمانده 5- مبتلا، معتادآ آلوده 6- شيفته، علاقه‌مند، دلبسته 7- كم بها مريض حال، نحيف، داراي نقاهت، از پا افتاده، ضعيف، مسكين،

دوزگون düzgün : دوغرو، منظم، دوز، اسكيك‌سيز،

1- زاست، درست، حقيقي، سالم 2- منتظم 3- درستكار 4- با قاعده، به جاي خود منظم، مرتب، درست و حسابي، سالم،  حقيقي، واقعي،  صادق، دزستكار، آراسته، مرتب شده

اوزگون üzgün : شناور، درحال شنا، معلق در آب، 2- بي حال، سست، ناتوان، فرسدوه آ عاجز، آزرده، ناراحت، متاسف، غمگين، نحيف، رنجور

اوزگونچو : غواص

اؤتگون ötgün : ارتموش، ارتن، كئچن، چوخ يئتيشميش، گوجلو، ظريف

نافذ، تاثيرگذار، معتبر، موثر، رسيده، بالغ، زياد رسيده، زياد پخته شده، برتر

سورگون sürgün : بير يئردن قوولموش. تبعيد، آدم تبعيدي، تبعيدگاه، جوانه گياه، اسهال

اؤلگون ölgün : اؤلوشگه‌ميش، جانليليغي قالماميش، ديريليگي قالماميش، پورسوموش، سولموش

كوسگون küsgün : كوسموش حالدا، كوسولو، اينجيك قهركرده، رنجور، منزوي، از جامعه بريده

يورقون Yorqun

***

سون حرفي t يا s اولان ائيلم كؤكلرينده ايكي جور دئييش وار :

ايتگين ايتكين، كسگين كسكين ، كوسگون كوسكون

قايناق: انجمن ساري گلين





بؤلوم : اورمو گؤلو، 
یاپیشغین لر :
ایلیشگیلی لینک لر :




 
 
یاپیشغین لر
باغلانتی لار
سون یازی لار